راه های کنترل آسیب های روانی مشاغل سخت
اگر شما در محیط کارتان احساس فرسودگی، خستگی، افسردگی و ناامیدی دارید؛ احتمالاً دچار فرسودگی شغلی شده‌اید! اما فرسودگی شغلی چیست و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟ در این مطلب از سایت دکتر معماری، روش‌هایی برای جلوگیری و کنترل آسیب‌های روانی مشاغل سخت را بیان خواهیم کرد.
فرسودگی شغلی چیست؟
زمانی که فرد در محیط کار دچار خستگی عاطفی و جسمی و روحی ناشی از فشار کاری بیش از حد و در بلندمدت می‌شود؛ می‌گوییم دچار فرسودگی شغلی شده است. فرد در این شرایط احساس خستگی جسمی و روحی می‌کند و دیگر نمی‌تواند در زمان فعالیت کاری، احساس خوبی داشته باشد.
نتیجه فرسودگی شغلی، کاهش بهره‌وری کار، هدررفتن وقت و انرژی، احساس منفی به شغل و … خواهد شد؛ علاوه بر این، تأثیرات فرسودگی شغلی تنها به محیط کار ختم نخواهد شد و تأثیرات منفی آن، بر سلامت جسمی و روابط خانوادگی و اجتماعی کارمند یا کارگر، آشکار می‌شود.
علائم فرسودگی شغلی چیست؟
فرسودگی همان‌طور که از نامش پیداست، یک فرایند تدریجی است و یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد! اگر یک یا چند علائم زیر را دارید، به این معنی است که احتمالاً در مسیر فرسودگی شغلی هستید:
- برای رفتن به محل کار، احساس بدی دارید.
- همیشه احساس خستگی می‌کنید.
- احساس می‌کنید با کارکردن، وقت و انرژی خود را هدر می‌دهید.
- احساس می‌کنید در محل کار، کسی قدر تلاش‌های شما را نمی‌داند.
- احساس می‌کنید در محل کار، هراندازه هم تلاش کنید، بی‌فایده است.
- بیشتر کارهایی که در طول روز یا سرکار انجام می‌دهید، برایتان کسل‌کننده است.
متأسفانه، علائم ناشی از آسیب روانی مشاغل، به‌مرورزمان بیشتر می‌شود؛ به همین علت باید با مشاهده اولین علائم به دنبال کنترل و درمان آن باشید.
عوارض آسیب روانی مشاغل سخت چیست؟
اگر مدیران و کارکنان مشاغل سخت، به آسیب‌های ناشی از کار اهمیت ندهند و به فکر درمان و پیشگیری از آسیب‌های ناشی از مشاغل سخت نباشند؛ عوارض جسمی، روحی و رفتاری بسیاری گریبان گیر کارکنان خواهد شد. بدون شک تأثیرات منفی این عوارض در بهره‌وری کار نیز نمایان خواهد شد.
· عوارض جسمی ناشی از آسیب روانی مشاغل:
- احساس خستگی مفرط در بیشترساعات طول روز
- کاهش یا افزایش غیرعادی اشتها
- تغییر در عادت‌های خواب
- ضعف در سیستم ایمنی بدن
- ابتلا به دردهای عضلانی و سردردهای مکرر
· عوارض روحی ناشی از آسیب روانی مشاغل:
- کاهش یا عدم احساس رضایت از زندگی
- دیدگاه منفی از چشم‌انداز آینده
- احساس ازدست‌دادن انگیزه
- احساس تنهایی و دوری از دیگران
- احساس درماندگی و شکست‌خوردن
- احساس منفی نسبت به خود
· عوارض اجتماعی ناشی از آسیب روانی مشاغل:
- دیر رفتن به سرکار
- تمایل به ترک‌کردن زودتر از موعد محل کار
- انتقال احساسات منفی به دیگران به‌خصوص همکاران
- تأخیر در انجام وظایف کاری و روزمره
- مصرف الکل، غذای بیش از حد و دارو برای کنترل احساسات منفی
- دوری از جمع‌های دوستانه و خانوادگی
- انصراف از قبول مسئولیت‌ها و وظایف جدید
علت فرسودگی روانی در مشاغل سخت چیست؟
فرسودگی شغلی می‌تواند برای هر شغلی و هر سمتی ایجاد شود؛ از یک مادر خانه‌دار تا یک مدیرعامل و کارگر زحمتکش! در واقع اگر فرد بیشتر از حد توانش فعالیت داشته باشد و یا احساس کند کسی قدردان زحمات او نیست، در معرض ابتلا به فرسودگی شغلی قرار خواهد گرفت.
برای اینکه بتوانید از آسیب‌های روانی محیط کار جلوگیری کنید، ابتدا باید با علل به‌وجودآمدن آن، آشنا باشید. در ادامه به تفکیک، علت‌های افسردگی شغلی را بیان خواهیم کرد.
· علت افسردگی کاری مربوط به شغل:
- کارکردن در مشاغل پرفشار و شلوغ
- انجام فعالیت‌های کاری یکنواخت و خسته‌کننده
- انتظارات نابجای کارفرما بیشتر از حد توان فرد
- عدم دریافت پاداش و مزد متناسب با کار
- احساس حقارت شغلی
· علت افسردگی کاری مربوط به سبک زندگی شخصی:
- عدم نظم در خواب و کمبود خواب طولانی‌مدت
- مسئولیت بیش از حد توان
- عدم وجود افراد حمایت‌کننده و نزدیک در مشکلات زندگی
- عدم معاشرت کافی با دیگران
- کمبود وقت برای رسیدگی به امور شخصی
· علت افسردگی کاری مربوط به ویژگی‌های شخصیتی:
- نگرش منفی نسبت به خود
- نگرش منفی نسبت به محیط پیرامون
- شخصیت تیپ A (بلندپرواز و پیشرفت طلب)
- صفات کمال‌گرایانه
- شخصیت کنترل‌گر و عدم واگذاری مسئولیت به سایرین
کتاب خداحافظ افکار منفی
“دکتر معماری”
روش‌های کنترل آسیب‌های روانی ناشی از مشاغل، چیست؟
اکنون که با فرسودگی شغلی و علائم و علل افسردگی شغلی آشنا شدید؛ وقت کنترل و درمان افسردگی ناشی از کار است! برای این کار ابتدا باید نشانه‌های آسیب شغلی را شناسایی کنید؛ سپس با مدیریت استرس و خنثی‌سازی آسیب‌های شغلی، مقاومت خود را افزایش داده و از جسم و روحتان مراقبت کنید. در ادامه به بیان چند روش کاربردی برای این امر، خواهیم پرداخت.
- روابط خود با دوستان، آشنایان، خانواده و همسر را بهبود ببخشید.
- با همکاران خود معاشرت مثبت داشته باشید.
- معاشرت خودرابا افراد منفی‌باف، بدبین و افسرده، کم کنید.
- به دیگران در انجام امور مختلف کمک کنید و در صورت نیاز از آنها نیز کمک بخواهید.
- به‌اندازه کافی استراحت کنید و برای آن برنامه‌ریزی داشته باشید.
- سعی کنید در محل کار دوست پیدا کنید.
- بین کار و زندگی شخصی خود یک تعادل برقرار کنید.
- در برابر خواسته‌های نامعقول “نه” بگویید.
- برای انجام کارهای تکراری، خلاقیت و تنوع به خرج دهید.
- بیشتر از حد توان خود مسئولیت قبول نکنید.
- روش‌های کنترل استرس و مدیریت بحران را یاد بگیرید.
- به تغذیه سالم و ورزش‌کردن اهمیت بدهید.
- یک سرگرمی برای خود انتخاب کنید و آن را انجام دهید.
- هدف خود از کارکردن را مشخص کنید.
- مزایا و ویژگی‌های مثبت خود، زندگی شخصی و کارتان را بنویسید.
جمع‌بندی:
در این مطلب از سایت دکتر معماری با آسیب‌های جسمی و روانی مشاغل سخت، آشنا شده وبه روش های کنترل آن پرداختیم. شما می‌توانید برای اطلاعات بیشتر، به مقاله “تنش‌های شغلی و آسیب‌های روابط خانوادگی و زناشویی“ ، در وبلاگ سایت دکتر معماری مراجعه نمایید.
کتاب “و اینگونه استرس تورا می کشد”
از دکتر معماری می تواند بسیار مفید باشد.
سؤالات خود درباره افسردگی شغلی را در بخش کامنت‌ها از ما بپرسید.
